At a secret jungle camp in Myanmar"s eastern Karen state, a fitness coach and other civilians are training with armed ethnic guerrillas to fight back against the country"s military takeover. ที่มาของภาพ,REUTERS

เหตุการณ์สู้รบครั้งล่าสุดระหว่างกองทัพเมียนมากับกองกำลังสหภาพแห่งชาติกะเหรี่ยง (เคเอ็นยู) บริเวณที่มั่นของฝ่ายกะเหรี่ยง ซึ่งอยู่ฝั่งตรงข้าม อ.แม่สอด จ.ตากของไทย ส่งผลให้มีผู้ลี้ภัยชาวเมียนมาเชื้อสายกะเหรี่ยงลี้ภัยเข้ามาฝั่งไทยระลอกล่าสุด ไม่ต่ำกว่า 5,000 คนแล้ว

โซ วิน ตัน บรรณาธิการแผนกภาษาเมียนมา ของบีบีซี อธิบายถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นให้ฟังแบบเข้าใจง่าย

เกิดอะไรขึ้น ?

หากมองการสู้รบเฉพาะบริเวณพรมแดน จะพบว่าเกิดขึ้นในหลายจุด ไม่เฉพาะที่บริเวณชายแดนด้านฝั่งตรงข้ามกับประเทศไทย แต่ยังเกิดขึ้นบริเวณพรมแดนด้านที่ติดกับจีน อินเดีย และบังกลาเทศ โดยเป็นการสู้รบระหว่างกลุ่มติดอาวุธ The People’s Defense Force หรือ พีดีเอฟ กับทหารของกองทัพเมียนมา

พีดีเอฟ เป็นกลุ่มติดอาวุธที่ The National Unity Government (เอ็นยูจี) หรือรัฐบาลสามัคคีแห่งชาติ จัดตั้งขึ้นเพื่อรับมือกับรัฐบาลทหารที่ยึดอำนาจเมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2021

พื้นที่สู้รบที่หนักที่สุดอยู่ในรัฐชิน ซึ่งอยู่ใกล้ชายแดนด้านที่ติดกับอินเดีย และในเขตสะกายทางภาคตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศ ทั้งสองพื้นที่นี้มีสมาชิกกลุ่มพีดีเอฟที่เข้มแข็งที่สุด และเป็นกลุ่มแรกที่จับอาวุธต่อสู้กับกองทัพตั้งแต่เดือนมีนาคม หลังจากมีการเดินขบวนประท้วงอย่างสันติ แต่ต้องเผชิญกับการปราบปราม

ขณะที่ในรัฐกะยา ทางตะวันออกของประเทศ ก็เป็นอีกจุดหนึ่งที่เกิดเหตุการณ์เลวร้าย ล่าสุดมีการพบศพผู้เสียชิต 38 ศพ จากเหตุการณ์ที่กองทัพบุกโจมตีกลุ่มต่อต้านรัฐบาลทหาร

ในเวลาเดียวกันฝ่ายสนับสนุนของพีดีเอฟในภาคกลาง รวมทั้งในเมืองย่างกุ้ง ก็เริ่มสู้รบกับกองทัพในพื้นที่ของตัวเองแล้ว โดยแกนนำคือคนหนุ่มสาว และการต่อต้านเกิดขึ้นในพื้นที่เหล่านี้มากกว่าตามแนวชายแดน

สถานการณ์ชายแดนฝั่งตรงข้ามไทยเป็นอย่างไร ?

เหตุการณ์รุนแรงระลอกล่าสุดเกิดขึ้นเมื่อกว่าหนึ่งสัปดาห์ที่ผ่านมา หลังจากที่ทหารของกองทัพเมียนมาเข้าไปยังหมู่บ้านเลเตก่อ ในพื้นที่ควบคุมของกองกำลังสหภาพแห่งชาติกะเหรี่ยง (เคเอ็นยู)

ก่อนหน้านี้รัฐบาลเมียนมาชุดที่แล้วและกลุ่มเคเอ็นยู ด้วยการสนับสนุนของญี่ปุ่น ตกลงกันจัดหาพื้นที่รองรับชาวเมียนมาเชื้อสายกะเหรี่ยงที่ต้องการเดินทางกลับจากต่างประเทศมาอยู่ในเมียนมา

แต่ล่าสุดทหารเมียนมาได้เข้าไปในบริเวณดังกล่าวโดยได้รับอนุญาตจากเคเอ็นยูเพื่อไปตามหาผู้หลบหนีการจับกุมของกองทัพหลังเกิดรัฐประหาร อย่างไรก็ดี เมื่อทหารเมียนมาเข้าไปในพื้นที่กลับมีการจับกุมคนจำนวนหนึ่ง รวมทั้ง ส.ส.ของพรรคเอ็นแอลดี และนักรบของพีดีเอฟด้วย จึงทำให้กลุ่มเคเอ็นยูสกัดไม่ให้ทหารของกองทัพเมียนมาออกจากพื้นที่ จนเกิดการสู้รบ และมีทหารถูกฆ่าจำนวนหนึ่ง

กองทัพเมียนมาตอบโต้ด้วยการใช้อาวุธหนักและการโจมตีทางอากาศ จนทำให้มีผู้ลี้ภัยหลบหนีข้ามฝั่งไปยังประเทศไทย

แม้เคเอ็นยูและกองทัพเมียนมาเคยลงนามในข้อตกลงหยุดยิง แต่ขณะนี้เป็นที่ชัดเจนว่าข้อตกลงนี้ไม่มีผลบังคับใช้แล้ว

ผู้ลี้ภัยการสู้รบหนีข้ามแม่น้ำ ที่มาของภาพ,สมจิต จำรัสรัศมี

กลุ่มต่อต้านเอาอาวุธมาจากไหน?

เดิมทีฝ่ายต่อต้านรัฐบาลทหารใช้อาวุธที่ทำขึ้นเอง เช่น มีด และระเบิดที่ทำขึ้นเอง แต่หลังจากถูกปราบปราม พีดีเอฟก็ได้รับการสนับสนุนด้านอาวุธและการฝึกฝนจากกลุ่มอื่น ๆ ที่ปฏิบัติการอยู่ตามแนวชายแดนไทย ลาว เมียนมา จีน อินเดีย และบังกลาเทศ

ล่าสุดรัฐบาลทหารประกาศให้ประชาชนที่มีอาวุธในครอบครอง นำมาส่งมอบให้ทางการภายในวันที่ 31 ธันวาคมนี้ แต่เชื่อว่าไม่น่าจะมีผู้นำอาวุธไปส่งมอบ เพราะเกรงจะถูกลงโทษ ถูกซักถามถึงที่มาของอาวุธ ทั้งยังจะทำให้ผู้ที่ไม่เห็นด้วยกับรัฐบาลทหารไม่มีอาวุธไว้ต่อกร

สถานภาพของรัฐบาลทหาร ?

ขณะนี้พูดได้ว่าประชาชนเกือบทั้งประเทศพากันต่อต้านกองทัพและรัฐบาลทหาร โดยแสดงออกให้เห็นอย่างชัดเจนผ่านทางโซเชียลมีเดีย นอกจากนี้ยังมีความเคลื่อนไหวของ Civil Disobedience Movement (ซีดีเอ็ม) ซึ่งเป็นขบวนการอารยะขัดขืน เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง ข้าราชการ แพทย์ ครู พากันหยุดงาน ทำให้โรงเรียนต้องปิดการเรียนการสอน สภาพเศรษฐกิจในเมียนมาย่ำแย่ถึงขั้นที่ภาคธนาคารใกล้ล่มสลาย

“เกือบทั้งประเทศต่อต้านทหาร รัฐบาลกำลังเผชิญปัญหาในสภาพที่หนักหนาสาหัสที่สุด แต่เชื่อว่าสำหรับรัฐบาลทหารแล้วขณะนี้มาถึงจุดที่กู่ไม่กลับ แต่จะยังคงยึดเกาะกับอำนาจอยู่ต่อไป ไม่เช่นนั้นก็จะต้องพบกับจุดจบ เพราะฝ่ายต่อต้านเอ็นยูจีบอกว่าไม่ต้องการต่อรองอะไรอีกแล้ว ทางออกจึงเหลือไม่มาก นอกจากการปะทะกันอย่างรุนแรง จนกว่าจะมีการแทรกแซงจากต่างประเทศ โดยผู้ที่สามารถควบคุมฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งได้”

ท่าทีไทยและอาเซียน ?

เชื่อว่ากลุ่มติดอาวุธพีดีเอฟ ต้องการเห็นไทยตอบโต้ทหารพม่าจากการที่ใช้อาวุธปราบปรามจนกระทบมายังฝั่งไทย อย่างไรก็ดี ฝ่ายไทยคงไม่ต้องการทำเช่นนั้น เพราะทั้งรัฐบาลทหารไทยและเมียนมามีสัมพันธ์อันดีต่อกัน

ส่วนในระดับสมาคมประชาชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้หรืออาเซียนนั้น บรูไนประเทศประธานอาเซียนเคยถูกกดดันจากสมาชิกอย่างอินโดนีเซีย สิงคโปร์ และมาเลเซีย ให้ใช้ไม้แข็งกับเมียนมา แต่นายกรัฐมนตรีฮุน เซน ของกัมพูชาซึ่งกำลังจะขึ้นเป็นประธานอาเซียนในปี 2022 กลับแสดงท่าทีตรงกันข้ามโดยพยายามที่จะดึงเมียนมาให้เข้ามามีบทบาทในอาเซียนอีกครั้ง และยังประกาศจะเดินทางเยือนเมียนมาในต้นเดือนมกราคมนี้ ตามคำเชิญของพลเอกอาวุโส มิน อ่อง หล่าย ผู้นำรัฐบาลทหารเมียนมา ด้วย

374 Views